Meer aandacht nodig voor veiligheid en gezondheidsbescherming bij publieksevenementen

Nieuwsbericht | 17-03-2016 | 15:51

Aanleiding en afbakening onderzoek

Aanleiding voor dit vervolgonderzoek zijn de bevindingen en conclusies van de eerdere onderzoeken in 2008 en 2012. In het vervolgonderzoek hebben de Inspecties zich met name gericht op het gemeentelijk proces rondom het verlenen van evenementvergunningen. Daarbij hebben zij vooral gekeken naar de beheersing van risico’s voor de veiligheid en gezondheid in het beleid, bij de vergunningverlening, tijdens het toezicht en de handhaving, en na afloop van het evenement bij de evaluatie. De Inspecties hebben dit vervolgonderzoek uitgevoerd bij 124 gemeenten, de 25 veiligheidsregio’s en de nationale politie. Daarnaast zijn er drie casus van ongevallen bij publieksevenementen nader onderzocht.

Beleidsdocumenten en evenementenbeleid

Bijna de helft van de gemeenten besteedt in de beleidsdocumenten specifiek aandacht aan de veiligheid en gezondheid bij evenementen. Maar concrete doelstellingen ontbreken. Daardoor missen de ambtenaren en de adviseurs een toetsingskader. De meeste andere gemeenten voeren een evenementenbeleid dat vooral is gericht op profilering van de gemeente. Dergelijk beleid heeft als risico dat het uitgangspunt wordt dat elk evenement moet kunnen doorgaan, en dat formele regels van ondergeschikt belang worden. Daarnaast is de Inspecties gebleken dat veel gemeenten, en ook veiligheidsregio’s, hun beleid hebben gebaseerd op zowel een leidraad als op een handreiking die beide toe zijn aan aanpassing aan de huidige inzichten.

Behandeling van vergunningaanvragen

De Inspecties constateren onvolkomenheden en vrijheden bij de behandeling van de vergunningaanvragen voor publieksevenementen. Gemeenten maken onvoldoende duidelijk welke informatie noodzakelijk is om een goed beeld te krijgen van de risico’s rondom een publieksevenement. Daarnaast kijken de gemeenten bij een eerste beoordeling slechts naar een beperkt aantal risico’s. Over deze risico’s blijken gemeenten in de praktijk lang niet altijd een integraal advies aan de gezamenlijke hulpverleningsdiensten te vragen. Ook komt het voor, indien om een integraal advies is gevraagd, dat de hulpverleningsdiensten afzonderlijke adviezen uitbrengen. Bezwaar daartegen is het ontbreken van samenhang.

Opmerkelijk is dat de GHOR in beginsel géén advies uitbrengt indien bij een evenement minder dan 5.000 bezoekers worden verwacht, tenzij er sprake is van bijzondere omstandigheden. Dit uitgangspunt vinden de Inspecties onvoldoende genuanceerd en doet het geen recht aan het belang van een advies over de bescherming van de gezondheid van burgers bij een publieksevenement.
Positief is dat uit het onderzoek is gebleken dat gemeenten de gezamenlijke adviezen van de hulpverleningsdiensten doorgaans opvolgen.

Verbinding tussen de afdelingen Vergunningverlening en Toezicht en handhaving

Bij gemeenten functioneren de afdeling vergunningverlening en de afdeling toezicht en handhaving vaak los van elkaar. Een functionele scheiding van die afdelingen is op zich goed, maar er dient wel sprake te zijn van afstemming tussen die afdelingen. De scheiding van die functies mag het uitwisselen van informatie en het delen van kennis niet in de weg staan. Gemeenten moeten de verbinding tussen die afdelingen beter organiseren.

Evaluatie van evenementen

Om te kunnen leren van evenementen, moeten die worden geëvalueerd. Minder dan de helft van de gemeenten heeft hiervoor een werkwijze beschreven. De verslagen van evenementen die zijn geëvalueerd, bevatten doorgaans weinig informatie over de thema’s veiligheid en gezondheid van burgers, waardoor het lastig is de gebeurtenissen tijdens het evenement te toetsen aan de vergunningvoorwaarden en om leerpunten te herkennen. De evaluatieverslagen bevatten ook weinig verbeterpunten. Bovendien is gebleken dat die verbeterpunten vooral voor een volgende editie van het betreffende evenement worden gebruikt en nauwelijks voor het delen met andere afdelingen of organisaties. Op grond van de uitkomsten van hun onderzoek concluderen de Inspecties dan ook dat op het punt van de gemeentelijke evaluaties van evenementen veel winst valt te behalen.

Achtergrondinformatie

Jaarlijks vinden in Nederland tienduizenden publieksevenementen met grote aantallen bezoekers plaats. Deze evenementen gaan gepaard met de nodige risico’s. De Inspectie Veiligheid en Justitie en de Inspectie voor de Gezondheidzorg vinden het belangrijk dat deze risico's voorafgaand aan het evenement zoveel mogelijk worden teruggebracht. Vandaar dat de Inspecties in 2008 en 2012 onderzoek hebben gedaan naar de risico's voor veiligheid en gezondheid bij publieksevenementen. Uit deze onderzoeken bleek het vooraf terugbrengen van de risico's nog onvoldoende voor te komen.