Gezamenlijke zorg en ondersteuning aan jeugdige onvoldoende passend
De vijf samenwerkende inspecties van Toezicht Sociaal Domein*) onderzochten een calamiteit in Heerlen waarbij een jeugdige suïcide pleegde. Ondanks de inzet van de individuele professionals, is de gezamenlijke zorg en ondersteuning aan de jeugdige onvoldoende passend geweest voor de problematiek van de jeugdige, zo concluderen de inspecties.
In januari 2017 ontvingen de inspecties van Toezicht Sociaal Domein (TSD) meldingen van een calamiteit van een school, de gemeente en de GGD in Heerlen. Een 15-jarige jeugdige uit Heerlen had suïcide gepleegd. Deze calamiteit leidde tot veel media-aandacht, waarin centraal stond dat de jeugdige op school ernstig zou zijn gepest.
Oordeel
De samenwerkende jeugdinspecties komen na onderzoek tot het oordeel dat de gezamenlijke zorg en ondersteuning aan de jeugdige onvoldoende passend is geweest voor de problematiek van de jeugdige. Signalen die aanwezig waren, zijn niet bij elkaar gebracht en in samenhang geduid. Er was er te weinig aandacht voor de voorgeschiedenis en de migratieachtergrond van de jeugdige en diens gezin. Het ontbreken van voldoende context en achtergrondinformatie en de scheiding tussen de werelden van de jeugdige, het gezin, professionals en de social media hebben daarbij een rol gespeeld.
De inspecties benadrukken dat het oordeel over de verleende zorg en ondersteuning aan de jeugdige geen veroordeling is van de inzet van de individuele professionals. Zij hebben met betrokkenheid intensieve inspanningen verricht om de problemen van de jeugdige op te lossen of beheersbaar te maken. Wegens het ontbreken van een integraal beeld van de problematiek is de zorg en ondersteuning, ondanks deze inspanningen, onvoldoende passend geweest.
Verbeterpunten
De inspecties hebben een aantal verbeterpunten voor de bij het gezin betrokken professionals, instellingen en de gemeente Heerlen. Het zijn verbeterpunten op gebied van onder andere risico-inschatting, delen van informatie, kennis van sociale achtergrond en ontwikkeling van de jongeren en het sociale netwerk van jongeren.
Meer aandacht voor achtergrond en gezinssituatie jongere
De uitkomsten van het onderzoek zijn voor gemeente, professionals en instellingen in Heerlen van belang. Het rapport biedt ook andere professionals, instellingen en gemeenten de gelegenheid om te leren op grond van de bevindingen in dit rapport.
Dat geldt met name ook voor de constatering dat het van groot belang is dat professionals kennis hebben van de achtergrond van een jongere, zodat passend afgestemd kan worden met de ouders.
De jongere in Heerlen kwam uit een gezin met een migratie-achtergrond. Migratie heeft een grote invloed op het gezinsleven. Het werkt door op vrijwel alle levensgebieden, vaak ook op de opvattingen over opvoeding en de daarbij te gebruiken methoden. Het is belangrijk dat professionals zich daar bewust van zijn.
Ook groeien migrantenkinderen op in verschillende culturen die niet altijd goed op elkaar aansluiten: thuis, op straat, op social media en op school. Daardoor kunnen zij ongewild tussen de wereld van hun ouders en de Nederlandse samenleving komen te staan. Dat kan in migrantengezinnen bij kinderen en hun ouders tot verwarring en onzekerheid leiden. De wereld binnen het gezin verschilt van de wereld daarbuiten en daardoor kan er afstand ontstaan tussen ouders en kinderen.
Vervolg
De betrokken instellingen en de gemeente maken naar aanleiding van dit onderzoek een actieplan. De inspecties volgen de voortgang van het maken en het uitvoeren van het actieplan.
*) Toezicht Sociaal Domein/Samenwerkend Toezicht Jeugd bestaat uit de rijksinspecties Jeugdzorg, Gezondheidszorg, Veiligheid en Justitie, Onderwijs, Sociale Zaken en Werkgelegenheid.