Kerkbrand Amstelveen: meer regie nodig op bluswatervoorziening

Amstelveen moet zorgen voor voldoende bluswater in de gemeente maar is daarin tekortgeschoten. De Brandweer Amsterdam-Amstelland had vorig jaar moeite de brand in de Amstelveense Sint Urbanuskerk te bestrijden doordat de bluswatervoorziening niet op orde was. De brandweerlieden valt hierin niets te verwijten. Dit concludeert de Inspectie Justitie en Veiligheid in haar onderzoek naar de bestrijding van de kerkbrand.

Volgens haar was de brand echter niet anders verlopen indien de bluswatervoorziening wel goed was geweest. De Inspectie stelt verder dat de operationele informatievoorziening van Brandweer Amsterdam-Amstelland incompleet was. Daardoor was voor de brandweer ter plaatse onduidelijk waar alle brandkranen waren. Door de brand op 15 september 2018 is een deel van de juist gerestaureerde kerk zwaar beschadigd geraakt.

Onrust

De brandweer had moeite om bluswater te bemachtigen. Brandkranen waren onvindbaar, onbereikbaar of werkten niet. Omstanders leverden kritiek op de brandweer en vroegen zich af waarom het zo lang duurde voordat het blussen begon. Vanwege deze onrust vroegen de Amstelveense burgemeester en de commandant van Brandweer Amsterdam-Amstelland de Inspectie om een onderzoek.

Juiste tactieken

De Inspectie concludeert dat brandweer de juiste tactieken heeft gekozen en die veilig heeft uitgevoerd. De brand was laat ontdekt en kon zich binnen in de kerk snel verspreiden. Bij aankomst van de brandweer was de brand al zo groot dat het onmogelijk was de schade beperkt te houden. Zelfs indien alle brandkranen hadden gewerkt en water uit een nabije poel direct als bluswater gebruikt had kunnen worden zou de brand niet anders zijn verlopen, aldus de Inspectie. Inzet van de brandweer was om te voorkomen dat het vuur zou overslaan naar de pastorie, de klokkentoren en het woonhuis. Dat is gelukt.

Vrijwel nihil

Uit het onderzoek blijkt dat de gemeente de bluswatervoorziening niet hoog op haar agenda had staan. Het ontbrak aan sturing op activiteiten en aan de borging ervan waardoor onvolkomenheden in de bluswatervoorziening niet werden aangepakt.
Via periodieke controles stelde de brandweer de gemeente op de hoogte van kapotte, overwoekerde of onvindbare brandkranen. Tegen de afspraken in werd deze informatie niet doorgegeven aan waterleidingbedrijf Waternet. De Inspectie vindt het de gemeente aan te rekenen dat dit binnen de gemeentelijke organisatie niet goed is geregeld.

Aanbevelingen

Daarom beveelt de Inspectie Amstelveen aan om vast te leggen wie binnen de gemeente de regie en sturing heeft op de bluswatervoorziening en wie ervoor moet zorgen dat benodigde activiteiten worden uitgevoerd. Aan Brandweer Amsterdam-Amstelland beveelt de Inspectie aan haar informatie over de locaties van de brandkranen te actualiseren.
Zij geeft de gemeente, brandweer en Waternet de aanbeveling duidelijk af te spreken wat ze van elkaar verwachten bij het controleren van de bluswatervoorziening en het verhelpen van tekortkomingen. Ook al beperkt haar onderzoek zich tot Amstelveen, de Inspectie roept ter lering alle veiligheidsregio’s op om de bluswatervoorziening kritisch onder de loep te nemen en indien nodig te verbeteren. Zij brengt dit per brief bij de veiligheidsregio’s onder de aandacht en vraagt hen om de Inspectie hierover voor 1 november van dit jaar te rapporteren.

Update 18 juni 2020:
Op basis van de informatie die de Inspectie van de veiligheidsregio’s aangereikt kreeg maakte zij een inventarisatie. Op basis van de uitkomsten van de inventarisatie concludeert de Inspectie onder meer dat de bluswatervoorziening in alle veiligheidsregio’s zowel bestuurlijk als operationeel op de agenda staat. De helft van het aantal veiligheidsregio’s heeft de actualisatie inmiddels afgerond; de overige veiligheidsregio’s zijn hier nog mee bezig of hebben hiervoor een planning opgesteld. Voor meer informatie zie de brief  over de opvolging van de aanbevelingen inzake de bluswatervoorziening die de Inspectie aan de veiligheidsregio’s heeft gestuurd.

Beeld: ©George Bakker