Vrouwengevangenis Nieuwersluis moet blijvend investeren in cultuurverandering

De Inspectie Justitie en Veiligheid heeft nog steeds zorgen over de cultuur binnen de vrouwengevangenis in Nieuwersluis. Hoewel de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) en deze vrouwengevangenis met bijna alle aanbevelingen van de Inspectie JenV aan de slag zijn gegaan, heeft zij zorgen over het tijdelijke karakter van de meeste maatregelen om niet-integer gedrag tegen te gaan. Ook is niet altijd duidelijk hoe deze zijn verankerd, aldus de Inspectie JenV.

In een vervolgonderzoek ging de Inspectie JenV na of DJI - de overkoepelende dienst van gevangenissen - en de gevangenis in Nieuwersluis de aanbevelingen uit het rapport van vorig jaar mei voldoende hebben opgepakt. Uit eerder inspectieonderzoek bleek in deze vrouwengevangenis een cultuur te heersen die het mogelijk maakt dat gevangenismedewerkers niet-integer gedrag vertonen, waaronder seksueel grensoverschrijdend gedrag. De leef- en werkomgeving voor gedetineerden en medewerkers was niet veilig genoeg. Er waren volgens de Inspectie JenV structurele maatregelen nodig om dit gedrag aan te pakken en de cultuur te veranderen. 

Gestarte trajecten

Er zijn inmiddels hoopgevende trajecten gestart in de PI Nieuwersluis. Zo is er een werkgroep Sociale Veiligheid opgericht waar intervisie een belangrijk onderdeel is. Met het aanstellen van een externe vertrouwenspersoon in PI Nieuwersluis kunnen gedetineerden ervaringen met grensoverschrijdend gedrag bespreken en is er voor komend jaar een onafhankelijk meldpunt. De Inspectie JenV vindt het belangrijk dat dergelijke trajecten een vervolg krijgen en dat die worden vastgelegd in werkprocessen. Dat is nu niet het geval. 

DJI is aan de slag gegaan om de sociale veiligheid binnen de organisatie te verbeteren. Er is een werkgroep Integriteit opgericht en het DJI-brede Programma Sociale Veiligheid  is gestart met diverse activiteiten om de sociale veiligheid te verbeteren. Ook stelt de Inspectie JenV vast dat de centrale vertrouwenspersonen van DJI stevig gepositioneerd zijn binnen de organisatie. DJI heeft met de wetenschap en het veld een opleidingsmodule ‘werken met ingesloten vrouwen’ ontwikkeld. De module is verplicht voor alle medewerkers die met vrouwelijke gedetineerden werken. Deze ontwikkelingen zorgen er samen voor dat er aandacht is voor het thema sociale veiligheid binnen het gevangeniswezen.

Cultuurverandering kost tijd

De Inspectie JenV beseft dat een cultuurverandering tijd kost en dat nu nog niet een volledig effect van de getroffen maatregelen te zien is. Daarom oordeelt ze nu over de inspanningen van DJI en PI Nieuwersluis leveren om de aanbevelingen van de Inspectie op te volgen en niet over het resultaat ervan.

PI Nieuwersluis van buitenaf over het water van de Vecht gezien: de hoofdingang met een groot hek er voor.
Beeld: ©DJI