Ga direct naar inhoud

Onderzoek kwetsbaarheden en mogelijkheden binnen crisisorganisatie op regionale luchthavens

Nieuwsbericht | 30-06-2015 | 08:47

De crisisorganisatie op regionale luchthavens bestaat uit een grote hoeveelheid publiek, private, nationale en internationale partijen. Partijen zijn zich hiervan bewust. Hiermee wordt de specifieke dynamiek op een luchthaven grotendeels onderkend. Echter, een gebrekkige kennis en/of erkenning van elkaars taken, verantwoordelijkheden, bevoegdheden, belangen en mogelijkheden maakt de samenwerking tussen de verschillende partijen kwetsbaar. Dit blijkt uit onderzoek van de Inspectie Veiligheid en Justitie.

Sinds 2012 heeft Inspectie de taak om onderzoek te doen naar incidenten op het domein van de (beveiliging) burgerluchtvaart. Om die reden heeft zij de afgelopen jaren aandacht gehad voor de crisisorganisatie op de luchthaven Schiphol. Ditmaal is de crisisorganisatie op vijf regionale luchthavens onderzocht: Rotterdam The Hague Airport, Eindhoven Airport, Maastricht Aachen Airport, Groningen Airport Eelde en Lelystad Airport.

Insteek van het onderzoek

Een luchthaven is bij uitstek een knooppunt van (internationale) publieke en private partijen, met een eigen dynamiek. Een incident op en rond een luchthaven heeft direct invloed op een groot aantal partijen, waarbij iedere partij een eigen belang heeft. Een goede samenwerking tussen alle betrokken partijen is daarom cruciaal. Dit vraagt van overheidspartijen een aanpak en een strategie die daarbij passen, en daardoor vaak een verbreding van de traditionele rol die overheidspartijen vervullen. De Inspectie heeft op de regionale luchthavens gekeken of partijen effectief samenwerken als één crisisorganisatie. Een crisisorganisatie ziet de Inspectie daarbij als de verzameling van alle relevante belanghebbende crisispartijen op de luchthaven, die bij een incident een primaire taak, verantwoordelijkheid en/of belang hebben in de incidentbestrijding, hulpverlening, eventuele opsporing van strafbare feiten en de nasleep van het incident.

Conclusies

Een gebrekkige kennis en/of erkenning van elkaars taken, verantwoordelijkheden, bevoegdheden, belangen en mogelijkheden maakt de samenwerking tussen partijen kwetsbaar. Dit heeft als risico dat er tijdens een grootschalig incident vertraging, lacunes of duplicatie in handelingen kunnen optreden. De kwetsbaarheden vertonen zich met name op de koppelvlakken tussen:

  • De regionale crisisorganisatie en de crisisorganisatie van luchtvaartmaatschappijen.
  • De crisisorganisatie en de strafrechtelijke kolom.
  • De regionale crisisorganisatie en de rijksoverheid.

Aanbevelingen

Ondanks de gedeelde verantwoordelijkheid voor een efficiënte afhandeling van een incident op een luchthaven, hebben de partijen vaak verschillende en soms tegengestelde belangen. Dit vraagt om een passende aanpak en strategie. Hierbij is het van belang dat iedere speler (publiek en privaat) precies weet wat de wederzijdse taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn. Goede afspraken over informatie-uitwisseling en besluitvorming zorgen voor duidelijkheid en voorkomen duplicatie van handelen. Daarnaast dienen de mogelijkheden voor samenwerking door capaciteit, expertise en middelen te delen te worden verkend. Ook moet er blijvend worden geïnvesteerd in de specifieke kennis van de crisisbeheersing op de luchthavens. Naast reguliere opleidings- en oefentrajecten, zou werken met (landelijke) vaste crisisteams een oplossing kunnen zijn, maar ook een landelijk multidisciplinair platform voor kennisdeling.

In het rapport ‘Naar een bundeling van krachten in tijden van crisis’ vindt u een gedetailleerdere weergave van de bevindingen van de Inspectie.

Publicaties