Reclasseringstoezicht in Noord-Holland en Amsterdam overwegend goed; wel blijft aandacht nodig voor knelpunten in de keten

De kwaliteit van het toezicht van reclasseringsorganisaties in Noord-Holland en Amsterdam is overwegend goed. Reclasseringsorganisaties spannen zich voldoende in om de gewenste kwaliteit te leveren. De Inspectie Justitie en Veiligheid is met name positief over hoe het toezicht is ingericht: met ruimte voor maatwerk en bijsturing. Wel kunnen knelpunten zoals wachttijden in de keten dat toezicht nadelig beïnvloeden. In het rapport ‘Kwaliteit van het reclasseringstoezicht’ doet de Inspectie aanbevelingen om de kwaliteit van het toezicht te vergroten.

Goed zicht op de cliënten, maar onderbouwing toezichtsplan kan beter

De Inspectie is positief over het maatwerk dat reclasseringswerkers in Noord-Holland en Amsterdam kunnen leveren. Reclasseringswerkers hebben daarnaast over het algemeen goed zicht op het risicoprofiel van hun cliënten. Zij kunnen op verschillende manieren zicht houden doordat zij beschikken over voldoende informatie via bijvoorbeeld begeleiders van wooninstellingen en via de inzet van elektronische hulpmiddelen (bijvoorbeeld voor controle op een locatieverbod). Een verbeterpunt is echter het risicotaxatie-instrument. Dit is geen verplicht instrument, maar de Inspectie signaleert dat tijdgebrek (in plaats van een inhoudelijke afweging) een rol kan spelen in het niet gebruiken ervan. Dat maakt de onderbouwing van de toezichtsplannen niet altijd stevig genoeg.

Verbetermogelijkheden in de keten

De Inspectie is kritisch over trage processen in de keten. Zo spant de reclassering zich in om binnen 2 weken na ontvangst van een opdracht het toezicht te starten door de cliënt te zien op het eerste meldplichtcontact. Die snelle uitvoering wordt echter deels teniet gedaan door de lange aanleveringstijd van toezichtopdrachten. De Inspectie beveelt het OM aan te onderzoeken of de aanlevering voor een voorwaardelijke veroordeling sneller kan.

Daarnaast kan de reclassering de politie meer betrekken in haar toezicht. De politie kan de reclassering namelijk helpen de cliënt in de gaten te houden, bijvoorbeeld door onaangekondigd langs te gaan. Andersom is de wijkagent beter in staat de (sociale) veiligheid in de wijk te borgen als hij op de hoogte is van reclasseringstoezicht.

Rol van en ontwikkelingen rond de reclassering

De afgelopen jaren leggen rechters en het OM steeds vaker voorwaardelijke straffen op waar de reclassering op toeziet (van 7.200 toezichten in 2007 naar 12.800 in 2015). De toename van reclasseringscliënten en bezuinigingen op de reclassering in het recente verleden vormen een risico voor de kwaliteit van de taakuitvoering van de reclassering. De Inspectie blijft dan ook in de komende jaren aandacht houden voor de kwaliteit van dit toezicht.

""
Beeld: ©DJI