Arrestantenregime in Nederland kent een wankel evenwicht

Nieuwsbericht | 04-06-2018 | 16:18

Arrestantenregime

Het arrestantenregime bestaat sinds 2014 en kenmerkt zich door een hoge doorstroom en korte verblijfsduur van arrestanten. In Nederland verblijven arrestanten in het detentiecentrum Schiphol en de penitentiaire inrichtingen van Alphen a/d  Rijn, Grave, Lelystad en Middelburg (PI’s).

Sterke punten

De Inspectie constateert dat in alle PI’s betrokken, ervaren en deskundig personeel werkt. Hoewel er onderlinge verschillen bestaan, geven inrichtingen hun procedures rondom instroom, doorstroom en uitstroom van arrestanten goed vorm. De meeste PI’s hebben hun processen zo ingericht dat een arrestant na binnenkomst direct wordt gezien door meerdere disciplines. Volgens de Inspectie zouden alle PI’s deze aanpak moeten overnemen, omdat medewerkers hiermee een beter beeld van de arrestant en daarmee een betere inschatting van de risico’s krijgen.

Knelpunten

Toch zijn er ook knelpunten. De PI’s beschikken in theorie over mensen en middelen om goede zorg te kunnen bieden aan arrestanten. In de praktijk geven medewerkers echter aan dat ze niet kunnen bieden wat ze voor arrestanten nodig achten. Zeker voor arrestanten die buiten de inrichting niet in beeld zijn bij zorginstanties, is het erg lastig een passend zorgtraject op te starten. De korte detentieduur waarin de zorg verleend moet worden, de complexe problematiek die de doelgroep kenmerkt en de onderbezetting bij zorgprofessionals dragen hieraan bij. Door de sobere dagbesteding zitten arrestanten het grootste deel van de dag op hun cel. Dit maakt dat medewerkers minder contact kunnen maken met arrestanten waardoor zij niet alle arrestanten goed in beeld hebben en zij arrestanten onvoldoende ondersteunen in hun zorg.  

Daarnaast krijgen arrestanten met een verblijfsduur korter dan vier weken geen standaard ondersteuning van de casemanager. Wanneer zij aan hun re-integratie willen werken dan kan dat op eigen initiatief in het re-integratiecentrum. Ten tijde van het onderzoek hadden 2 inrichtingen geen (volledig) re-integratiecentrum beschikbaar. Dit vergroot de kans dat arrestanten na hun detentie recidiveren en terugkeren in detentie.

Aanpak knelpunten

De Inspectie dringt er bij de inrichtingen (gefaciliteerd door Dienst Justitiële Inrichtingen) op aan dat ze de knelpunten aanpakken en de sterke punten beter borgen.

*Een arrestant is onder meer een onherroepelijk veroordeelde die zich heeft onttrokken aan de tenuitvoerlegging van zijn vrijheidsstraf/-maatregel of zich niet heeft gehouden aan de bij een vrijheidsstraf of vrijheidsbenemende maatregel verbonden voorwaarden. Hoewel dezelfde term wordt gehanteerd, gaat het hierbij niet om personen die in hechtenis zijn genomen door de politie.