DJI detineerde Weski op niet erkende en gecontroleerde plaats

Het verblijf van voormalig advocaat Inez Weski in een geheime locatie van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) was niet in overeenstemming met de wet. Zij zat vast op een niet erkende en gecontroleerde plaats. Haar verblijf daar was in strijd met de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) en het Internationaal verdrag inzake bescherming van alle personen tegen gedwongen verdwijning (ICPPED). Dit concludeert de Inspectie Justitie en Veiligheid (Inspectie JenV) in een brief aan de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid en aan DJI.

De Inspectie JenV besloot tot een onderzoek naar Weski’s detentie naar aanleiding van haar boek hierover. Zij beschrijft daarin dat zij van 24 april 2023 tot en met 2 mei 2023 vastzat op een geheime detentielocatie. Weski was aangehouden op verdenking van het lidmaatschap van een criminele organisatie. Deze strafzaak loopt nu. 

De detentielocatie was niet bekendgemaakt aan de Inspectie JenV en er was geen nationaal of internationaal toezicht1 voor ingericht. Dat is in strijd met de Pbw en het ICPPED. Dit verdrag stelt dat niemand in geheime detentie mag worden gehouden en dat de Nederlandse staat dient te waarborgen dat eenieder wiens vrijheid is ontnomen uitsluitend op daartoe officieel erkende en gecontroleerde plaatsen mag worden gedetineerd. 

Verder was er geen transparantie over Weski’s plaatsing en verblijf in die locatie. Daarmee is zij  gedurende haar gevangenschap deels buiten bescherming van de Pbw geplaatst. Er was bijvoorbeeld geen Commissie van Toezicht ingesteld waarbij Weski terecht kon met klachten terwijl de wet dat wel voorschrijft. Haar is evenmin meegedeeld wie de verantwoordelijk directeur was van de locatie en bij wie ze dus een klacht over haar verblijf kon indienen.  

De Inspectie JenV stelt overigens vast dat veel in het werk is gesteld om de detentie van Weski vorm te geven. Zo is aandacht besteed aan het welzijn en de veiligheid van betrokkene tijdens haar detentie. 
De Inspectie JenV is zich ervan bewust dat in incidentele gevallen extra maatregelen genomen moeten worden om de veiligheid van medewerkers en gedetineerden te garanderen. Deze maatregelen mogen echter niet zo verstrekkend zijn dat sprake is van geheime detentie, aldus de Inspectie JenV. 

De Inspectie JenV en DJI hebben inmiddels afspraken gemaakt over de werkwijze die zij voortaan hanteren bij het toezicht op heimelijke detentielocatie(s). Deze afspraken zijn vertrouwelijk.
 

1 Detentietoezicht kan worden uitgevoerd door de Inspectie JenV, een Commissie van Toezicht, het Europees Comité voor de Preventie van Foltering en Onmenselijke Behandeling of Bestraffing en het Nationaal Preventie Mechanisme (NPM). 

Uitgeprint exemplaar van het Internationaal Verdrag inzake de bescherming van alle personen tegen gedwongen verdwijning, dubbelgevouwen op een tafel.