FAQ Schuldenaren en/of schuldeiser

Schuldenaren en/of schuldeiser (ik heb een schuld/ik ben opdrachtgever van een incassodienstverlener):

Voor wie geldt de Wet kwaliteit incassodienstverlening (Wki)?

De wet geldt voor:

  • ondernemingen die buitengerechtelijke (buiten de rechter om) incassowerkzaamheden uitvoeren; en
  • dit doen voor een derde partij of nadat een vordering aan hen is overgedragen; en
  • die schulden innen bij (natuurlijke) personen die wonen in Nederland. Hieronder vallen bijvoorbeeld ook vennootschappen onder firma of eenmanszaken.

De Wki geldt daarmee voor verschillende soorten ondernemingen die buiten de rechter om incassoactiviteiten verrichten. Denk hierbij aan de klassieke incassobureaus, maar ook aan administratiekantoren, debiteurenbeheerders, VVE-beheerders, vastgoedbeheerders en BuyNowPayLater-bedrijven. Al deze ondernemingen moeten voor deze incassoactiviteiten voldoen aan de eisen uit de Wki. 

De Inspectie Justitie en Veiligheid (Inspectie JenV) houdt toezicht op deze ondernemingen als ze voldoen aan bovenstaande eisen. Ook advocaten en deurwaarders moeten zich aan de Wki houden (m.u.v. de registratieplicht). De dekens houden toezicht op advocaten en het Bureau Financieel Toezicht op deurwaarders die ook incassoactiviteiten verrichten.

Volgens de Wki moeten incassodienstverleners zich inschrijven in een speciaal register: het Register Incassodienstverlening. Ook moeten ze aan bepaalde kwaliteitseisen voldoen. Zo moet onder meer de administratie op orde zijn en moeten zij mensen met een schuld en opdrachtgevers goed informeren.

Debiteurenbeheer

Debiteurenbeheer, ook als een incassodienstverlener in naam van de opdrachtgever handelt, valt onder de Wki. Het is met de invoering van de Wki daarmee niet langer toegestaan om debiteurenbeheer (of andere incassowerkzaamheden) uit te voeren zonder dat mensen met een schuld weten dat een derde betrokken is bij de betreffende werkzaamheden.

Wanneer krijg ik te maken met een incassodienstverlener?

Als u een rekening niet of niet op tijd betaalt, kan de organisatie of persoon bij wie u een schuld heeft (de schuldeiser) u aanmanen om de rekening te betalen. De schuldeiser kan hiervoor ook een incassodienstverlener inschakelen.

Schuldeiser schakelt incassodienstverlener in

Als u rekeningen niet of niet op tijd betaalt, kan de schuldeiser een incassodienstverlener inschakelen. U krijgt te maken met het volgende:

  • De schuldeiser moet minimaal één betalingsherinnering (aanmaning) sturen, voordat hij incassokosten bij u in rekening mag brengen.
  • U krijgt 14 dagen de tijd om de rekening alsnog te betalen.
  • Doet u dat niet, dan moet u naast de rekening ook incassokosten betalen. In de betalingsherinnering moet staan hoe hoog de incassokosten zijn als u niet (op tijd) betaalt.
  • Betaalt u nog niet? Dan kan u gedagvaard worden. De deurwaarder brengt een dagvaarding uit met een datum en tijdstip waarop u wordt uitgenodigd om naar de rechtbank te gaan. De rechter zal dan een oordeel geven over de vordering(en). Dit kan in uw voordeel of nadeel uitvallen. Indien het oordeel in uw nadeel uitvalt, kan de rechter u veroordelen tot het betalen van uw schuld plus de incasso- en/of proceskosten.
  • De schuldeiser kan met het vonnis van de rechter een gerechtsdeurwaarder inschakelen. Zo kan hij u dwingen om te betalen. De gerechtsdeurwaarder kan beslag leggen op een deel van uw inkomen of uitkering. Hij kan ook beslag leggen op uw bankrekening, inboedel en eventueel zelfs op uw huis.

Hoeveel incassokosten mag een incassodienstverlener in rekening brengen?

Een incassodienstverlener mag bij u als schuldenaar incassokosten in rekening voor uitgevoerde incassowerkzaamheden. Voordat een incassodienstverlener deze kosten in rekening brengt, moet u 14 dagen de gelegenheid krijgen om de oorspronkelijke rekening te betalen. De inspectie controleert of de incassodienstverlener de zogenoemde 14-dagenbrief (ook wel Wet op de Incassokosten (WIK)-brief of ingebrekestelling genoemd) verstuurt voordat incassokosten in rekening gebracht worden. Ook controleert de Inspectie JenV of de incassodienstverlener niet te hoge incassokosten in rekening brengt. In de Staffel Buitenrechtelijke incassokosten staat opgenomen hoe hoog de incassokosten afhankelijk van de hoogte van de vordering mag zijn.

Maximale incassokosten

Incassokosten bestaan uit een percentage van de rekening. Het gaat om de volgende percentages:

Bedrag van de openstaande rekening Maximale incassokosten
Over de eerste € 2.500 15%
Over de volgende € 2.500 10%
Over de volgende € 5.000 5%
Over de volgende € 190.000 1%
Boven € 200.000 0,5%

Minimale incassokosten

Bij een vordering van €266,67 of lager mag een incassodienstverlener €40 aan incassokosten in rekening brengen. Is de rekening bijvoorbeeld €250, dan mag de incassodienstverlener €40 vragen, ook al is dit meer dan 15%. Wanneer een bedrag hoger is dan €266,67, mag de incassodienstverlener gebruikmaken van de percentages uit het Besluit buitengerechtelijke kosten. Een incassodienstverlener mag in het voordeel van de schuldenaar ook altijd een lager bedrag of geen incassokosten in rekening brengen.  

Waar kan ik met mijn klacht over een incassodienstverlener terecht?

Indien u een probleem heeft met een incassodienstverlener, dan kunt u dat melden bij de incassodienstverlener. Een incassodienstverlener moet een klachtenregeling hebben. In de klachtenregeling moet bijvoorbeeld staan hoe u een klacht indient en hoe snel deze wordt behandeld.

Leidt dit niet tot een oplossing dan is de vervolgstap naar een onafhankelijke geschillencommissie waar de incassodienstverlener verplicht bij aangesloten moet zijn.

Hoe toetst de inspectie aan de geschillenregeling uit de Wki?

Incassodienstverleners moeten zijn aangesloten bij een onafhankelijke geschillenregeling. Als de behandeling van een klacht niet voor de gewenste oplossing zorgt, dan kan de klacht worden behandeld via de geschillenregeling. De geschillenregeling moet toegankelijk zijn voor zowel mensen met een schuld als voor schuldeisers. De keuze voor een geschillenregeling staat de incassodienstverlener vrij.

Wat betekent deze norm in de praktijk?

De Inspectie JenV beoordeelt of een incassodienstverlener is aangesloten bij een geschilleninstantie. Daarbij toetst de inspectie of de gehanteerde geschilleninstantie voldoende onafhankelijk is. Hiervoor kan de inspectie kijken naar wie zitting neemt in de beoordelingscommissie(s) en of sprake is van mogelijke belangenverstrengeling tussen de medewerkers van de betreffende geschilleninstantie en de aangesloten incassodienstverlener.

Moet een fysieke afspraak op het kantoor van de incassodienstverlener plaatsvinden?

Heeft u een schuld en wilt u een fysieke afspraak met uw incassodienstverlener, dan moet dat mogelijk zijn. Incassodienstverleners moeten mensen met een schuld de mogelijkheid geven tot het maken van een fysieke afspraak voor het ontvangen van informatie, het afgeven van documenten of het doen van betalingen.

Wat betekent deze norm in de praktijk?

Deze fysieke afspraak mag plaatsvinden aan het bezoekadres van de incassodienstverlener. Deze fysieke afspraak mag ook ergens anders plaatsvinden, bijvoorbeeld in een door de incassodienstverlener (al dan niet tijdelijk) gehuurd kantoorpand. Dit kan wenselijk zijn voor incassodienstverleners die werken vanuit hun woonadres.

Wat beschouwt de Inspectie JenV als het uitoefenen van oneigenlijke druk?

Incassodienstverleners mogen mensen met een schuld niet meer dan nodig of op een onjuiste wijze onder druk zetten.

Wat betekent deze norm in de praktijk?

Het uitoefenen van enige druk past bij de normale bedrijfsvoering van incassodienstverleners. Openstaande, rechtmatige vorderingen moeten immers worden betaald. Deze druk mag echter niet te ver gaan; de druk moet steeds eigenlijk zijn. Een incassodienstverlener mag bijvoorbeeld niet dreigen met het uitbrengen van een dagvaarding, de inbeslagname van spullen of het starten van een gerechtelijke procedure, als hij dat niet van plan is of daartoe zelfstandig bevoegd is. Ook wanneer en hoe vaak met maatregelen wordt gedreigd neemt de inspectie mee bij het beoordelen van oneigenlijke druk. Wanneer bijvoorbeeld al vanaf januari wordt gedreigd met het op korte termijn uitbrengen van een dagvaarding maar de incassodienstverlener dit volgens haar eigen procedure pas over zes maanden echt zal doen, kan de inspectie dit meenemen in haar oordeel.

Daarnaast mag de incassodienstverlener niet dreigen met maatregelen die nog niet aan de orde zijn of die ze niet mogen uitvoeren (omdat de wettelijke grondslag ontbreekt). De inspectie kijkt ook altijd naar de specifieke bevoegdheden van een incassodienstverlener. Zo is een advocaat die incassowerkzaamheden verricht tot meer middelen bevoegd dan een ‘klassieke’ incassodienstverlener. Incassodienstverlener mogen ook niet dreigen met een maatregel die zij zelf niet mogen uitvoeren, zoals het uitbrengen van een dagvaarding. Het moet in de correspondentie duidelijk zijn dat de incassodienstverlener niet zelf de maatregel uitvoert, maar dat zij hiervoor een gerechtsdeurwaarder zal inschakelen.

Hoe toetst de Inspectie JenV of de incassodienstverlener communiceert op niveau B1?

Het is belangrijk dat incassodienstverleners helder en duidelijk communiceren (B1-niveau) naar mensen met een schuld.

Wat betekent deze norm in de praktijk?

De Inspectie JenV toetst of incassodienstverleners zo min mogelijk juridisch en ouderwets taalgebruik en vaktaal gebruiken wanneer zij communiceren met mensen met een schuld. Mensen met een schuld moeten in staat zijn om de inhoud van brieven over een schuld zonder hulp van iemand anders te begrijpen. Overmatig en onnodig juridisch en ouderwets taalgebruik is bijvoorbeeld voor de meeste mensen niet begrijpelijk. Denk hierbij aan het gebruik van woorden als: in gebreke waarvan, sommatie, van rechtswege in verzuim, buitengerechtelijke kosten, rechtsmaatregelen treffen, rechtens. De incassodienstverlener zal steeds moeten kijken of bepaalde informatie noodzakelijk is om de schuldenaar te informeren over diens rechten en plichten zonder hierbij onnodig moeilijke of juridische woorden te gebruiken.

Waar kan ik een melding doen over een mogelijke overtreding door een incassodienstverlener?

Mensen kunnen ook een melding maken bij de inspectie via dit formulier als zij denken dat een incassodienstverlener zich niet aan de regels houdt.

Meer informatie:

Meldpunt Wet kwaliteit incassodienstverlening (Wki)