Werkwijze en bevoegdheden
Protocol voor de werkwijze
Om te kunnen voldoen aan kwaliteitseisen en zorgvuldigheidseisen van onderzoeken, werkt de Inspectie Justitie en Veiligheid (Inspectie JenV) volgens een vaste, afgesproken werkwijze: het Protocol voor de werkwijze. Dit protocol beschrijft de werkwijze zoals die voor de toezichtdomeinen van justitie en veiligheid en van asiel en migratie geldt. Daarmee weten organisaties waar zij aan toe zijn; het maakt duidelijk wat van hen wordt verwacht en wat hun rol is in het onderzoek.
Relatiestatuut
Het Relatiestatuut geeft de afspraken weer over de wijze van samenwerking en informatie-uitwisseling tussen de (plaatsvervangend) secretaris-generaal van het ministerie van Justitie en Veiligheid, de beleidsdirecties, de uitvoeringsorganisaties en de Inspectie JenV.
Plan van aanpak
De Inspectie JenV publiceert haar plannen van aanpak van onderzoeken op haar website. In een plan van aanpak meldt ze dat ze een onderzoek gaat uitvoeren en welke organisaties en mensen ze wil bevragen.
De Inspectie JenV volgt een standaardaanpak wanneer ze onderzoek uitvoert naar aanleiding van een incident. Als de inspectie onderzoekt hoe een organisatie algoritmes gebruikt, volgt zij daarvoor haar standaard plan van aanpak Toezicht op algoritmes.
Aangekondigd versus onaangekondigd onderzoek
In de regel kondigt de Inspectie JenV haar onderzoeken aan. Als de aard van het onderzoek daar aanleiding toe geeft, voert zij onaangekondigd onderzoek uit.
Bevoegdheden inspecteurs
Inspecteurs hebben wettelijke bevoegdheden die hen in staat stellen om voor hen relevante informatie te verzamelen. Zij mogen gebouwen betreden, bijvoorbeeld om dossiers in te zien of om betrokkenen te interviewen en te observeren. Iedereen is verplicht alle medewerking te verlenen aan de inspecteurs bij de uitoefening van hun bevoegdheden. Inspecteurs kunnen zich altijd legitimeren.
Verzamelen van informatie
Inspecteurs halen informatie uit documenten en doen ter plaatse waarnemingen. Verder zijn betrokkenen een belangrijke bron van informatie. Daarbij zijn interviews een manier om (achterliggende) factoren in beeld te brengen. Bij een interview zijn altijd twee medewerkers van de Inspectie JenV aanwezig. Voor deze interviews geldt het interviewprotocol van de Inspectie JenV. Betrokkenen die worden geïnterviewd, krijgen dat protocol vooraf.
Van de interviews worden geluidsopnames gemaakt. Dat gebeurt enkel met medeweten en toestemming van de geïnterviewde. De opname van het gesprek wordt na vaststelling van het verslag vernietigd.
Protocol onaangekondigde locatiebezoeken
De Inspectie JenV houdt toezicht op de kwaliteit van de taakuitvoering van organisaties binnen de domeinen van justitie en veiligheid en van asiel en migratie. Met onaangekondigde locatiebezoeken kan de inspectie op een efficiënte manier toetsen hoe toezichtsignalen zich voordoen binnen de dagelijkse uitvoeringspraktijk. De inspectie voert onaangekondigde locatiebezoeken uit wanneer actuele ontwikkelingen daarvoor aanleiding geven, zoals incidentmeldingen of signalen uit het veld. Daarbij volgt ze een standaardaanpak. Deze aanpak wordt hier beschreven.
Toetsingskaders Inspectie Justitie en Veiligheid
De Inspectie JenV toetst haar bevindingen aan de hand van toetsingskaders. Toetsingskaders worden afgestemd met de betrokken organisaties en door de Inspectie JenV vastgesteld.
Wederhoor(reacties)
Om te zorgen dat de Inspectie JenV conclusies trekt op basis van de juiste informatie, krijgt de geïnterviewde het gespreksverslag altijd te lezen voor wederhoor. Deze reactie blijft vertrouwelijk.
De bevindingen in een conceptrapport worden altijd voor wederhoor aan de onderzochte organisaties voorgelegd ter controle van de feiten. Hun reactie wordt opgenomen in een wederhoortabel. Daarin geeft de Inspectie JenV vervolgens aan wat ze doet met de reacties. De gehele wederhoortabel wordt op de inspectiewebsite gepubliceerd, tegelijk met het toezichtproduct (zoals een onderzoekrapport of een brief).