Elke dag werken uitvoeringsorganisaties binnen domein van justitie en veiligheid hard aan een rechtvaardige en veilige samenleving. Denk aan de politie die ingrijpt in noodsituaties, of aan gevangenissen, forensische klinieken en justitiële jeugdinrichtingen die hun cliënten zo goed en veilig mogelijk weer voorbereiden op terugkeer in de maatschappij. Aan veiligheidsregio’s die dag en nacht zorgen voor de paraatheid van hulpverleners, of aan de opvang van asielzoekers waarbij men zich flexibel moet aanpassen aan de migratiestromen.
Deze en andere organisaties doen complex en belangrijk werk. Zelden alleen, vaak in relatie tot elkaar. Risico’s met een grote impact voor een individuele burger of maatschappij zijn hierbij nooit helemaal uit te sluiten. Wel moeten organisaties zich inspannen om de risico’s voor de samenleving aanvaardbaar te houden. Met haar toezicht onderzoekt de Inspectie waar zich risico’s voordoen, waar het goed gaat en waar het beter kan.
Behalve ons toezicht op JenV-organisaties hebben we, samen met andere toezichthouders, een rol in het wietexperiment en gaan we toezicht houden op de incassomarkt.
Inspectie JenV. Toezicht, omdat rechtvaardigheid en veiligheid niet vanzelfsprekend zijn, is dan ook ons motto.
Animatiefilm. Rijkslogo Inspectie Justitie en Veiligheid in beeld. Daarna drie figuurtjes voor een gebouw waar het logo met de tekst Inspectie Justitie en Veiligheid staat. De figuurtjes zwaaien.
Voice-over: "Wij zijn de Inspectie Justitie en Veiligheid en houden toezicht op organisaties die werken op het gebied van Justitie en Veiligheid. Zoals de politie, brandweer, gevangenissen, de kinderbescherming en de organisaties die zich met migratie bezig houden."
Van de genoemde organisaties komen kort geanimeerde beelden voorbij: poltie agent bij een politie auto, brandweerman en -vrouw bij een bluswagen, een gevangenenbewaarder voor een rij celdeuren, twee medewerkers van de kinderbescherming met een jongere en een medewerkerster van een asielzoekerscentrum bij een vrouw met een kind op de arm.
Een straat met drie huisjes waarop borden met 'Incasso' staan. Een vergrootglas glijd over het beeld en wat onder het glas is komt iets vergroot in beeld.
Voice-over: "Ook kijkt de inspectie of marktpartijen zoals incassobureaus zich aan de regels houden."
Twee politieagenten fietsen door een straat.
Voice-over: "Zo zorgt bijvoorbeeld de politie voor veiligheid op straat."
Een gevangenenbewaarder staat in de deuropening van een cel. In de cel zit een gedetineerde.
Voice-over: "Zorgen gevangenissen dat gedetineerden hun straf uitzittenen bereiden ze hen voor op het leven na die straf."
Buiten op een parkbankje zit een norse jongere met een hoody trui en een skateboard. Links en rechts van hem staan de medewerkers van de Kinderbescherming.
Voice-over: "De Kinderbescherming treedt op als het thuis niet veilig is voor jongeren of als jongeren van strafbare feiten worden verdacht. Wij kijken bij deze organisaties waar het goed gaat en waar het beter kan."
Een paar organisaties komen in beeld met de tafereeltjes eerder uit de film: fietsende politie agent, gevangenen bewaarder in de deuropening en de jongere op het bankje met een medewerkerster van de Kinderbescherming. Er verschijnen krullen die aangeven dat het goed gaat boven alle drie de voorbeelden. Bij de voice-over zin 'waar het beter kan' verschijnen er vraagtekens over de voorbeelden.
Dan veranderen de vraagtekens in uitroeptekens.
Voice-over: "Soms gaat er iets fout in hun werk. Dan onderzoeken wij hoe dat kon gebeuren."
Een vergrootglas zweeft over de uitroeptekens.
Voice-over: "We kijken bijvoorbeeld of medewerkers goed opgeleid zijn en of hun managers hen goed aansturen."
Medewerkers komen in beeld met afstudeerhoeden boven het hoofd en een manager komt erboven in beeld.
Voice-over: "We gaan na of de organisaties doen wat ze moeten doen."
Papieren met checkboxen in beeld, daar overheen zweeft een hand met een vergrootglas.
Voice-over: "Om dat te weten te komen, praten we met allerlei mensen van de organisaties."
Beelden van inspecteurs die in gesprek zijn met professionals die eerder in het filmpje voorbij kwamen.
Voice-over: "En ook met degenen voor wie ze werken. Zo als gedetineerden of asielzoekers."
De inspecteurs in beeld praten ook met een gedetineerde en een asielzoekster met een kindje op haar arm.
Voice-over: "Deze gesprekken helpen ons om adviezen te geven hoe het beter kan."
Beelden van formulieren (adviezen) komen over de voorbeelden van de organisaties waarover de Inspectie toezicht houdt.
Voice-over: "Zodat organisaties van ons onderzoek kunnen leren en zij de kans op nieuwe fouten zo klein mogelijk maken."
Drie kleinere kaders met daarin een politieagent, een brandweerman en een gevangenenbewaarder. Daaronder twee kaders met in elk een inspecteur. Alleen steken een goedkeurend duimpje omhoog.
Voice-over: "Kort gezegd dragen wij met deskundig, betrouwbaar en onafhankelijk toezicht bij aan een rechtvaardige en veilige samenleving."
Onder het logo van de Inspectie Justitie en Veiligheid verschijnen drie inspecteurs. Daar overheen schuift links een paars vlak en rechts een wit vlak met in het midden bovenin het Rijkslogo van de Inspectie Justitie en Veiligheid. In het paarse vlak staat 'Toezicht, omdat rechtvaardigheid en veiligheid niet vanzelfsprekend zijn.' en in het witte vlak staat 'Een productie van de Rijksoverheid.'
Aanwijzingen inzake de rijksinspecties
De Inspectie JenV is onderdeel van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Om de onafhankelijkheid van rijksinspecties binnen deze structuur te waarborgen zijn de Aanwijzingen inzake de rijksinspecties opgesteld. In de aanwijzingen is bepaald dat de beleidsverantwoordelijk minister de rijksinspectie geen aanwijzing mag geven die, kortgezegd, betrekking heeft op de inhoud van zijn taakuitoefening.
Pleidooi voor wet
De Inspectieraad zet zich in om het vertrouwen in de inspecties en de overheid als geheel te versterken. Het samenwerkingsverband van rijksinspecties pleit in dit kader voor een Wet op de rijksinspecties. Die wet moet bijdragen aan het publieke vertrouwen door de onafhankelijke positie van de inspecties nog steviger te verankeren. Daarnaast moet er meer contact, uitwisseling en dialoog zijn met de maatschappij. Ook moeten er goede samenwerkingsafspraken worden gemaakt met de departementen.
De Inspectieraad heeft hierover een brief gestuurd aan de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Zie verder: Tweede brief Evaluatie Aanwijzingen inzake rijksinspecties.
Kernwaarden
De Inspectie JenV voert haar toezicht deskundig, in verbinding en onafhankelijk uit.
Deskundig door te investeren in kennis en ervaring over de uitvoeringspraktijk, informatieverzameling en digitalisering, en de ontwikkeling van haar medewerkers. Dit gebeurt door werkbezoeken, opleidingen, contacten met andere inspecties en met wetenschappers.
In verbinding door de samenwerking met andere inspecties en instanties aan te gaan, daar waar dat nodig is. Waar de taken van inspecties en andere instanties elkaar raken, mogen burgers en organisaties verwachten dat er, indien nodig, wordt samengewerkt en afgestemd. Daarnaast staat de Inspectie in verbinding met de (keten van) organisaties waar zij toezicht op houdt, met beleidsverantwoordelijken en waar nodig met andere toezichthouders. De Inspectie informeert haar omgeving actief en transparant over haar werkwijze, plannen en resultaten van toezicht.
Wil een Inspectie bijdragen aan het publiek vertrouwen in het JenV-domein, dan is een onafhankelijke blik cruciaal. De Inspectie komt zelfstandig tot keuzes voor haar onderzoek. Inspecteurs moeten met een onafhankelijke blik kunnen onderzoeken en oordelen.
